W jaki sposób powinna przebiegać dywersyfikacja oszczędności gotówkowych?

Strona główna > Poradnik oszczędzania > Dywersyfikacja oszczędności

Efektywne zarządzanie zgromadzonymi środkami finansowymi wymaga posiadania przemyślanej strategii. Niezwykle istotnym jej elementem jest dywersyfikacja portfela inwestycyjnego, czyli takie ulokowanie środków, które z jednej strony pozwoli zminimalizować ryzyko utraty kapitału, a z drugiej wspierać będzie osiąganie długoterminowych celów finansowych. Jakie są zasady skutecznej dywersyfikacji portfela inwestycyjnego? Jak dywersyfikować inwestycje, by spać spokojnie i cieszyć się satysfakcjonującym zwrotem z portfela?

Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego to strategia zarządzania ryzykiem, polegająca na rozłożeniu inwestycji na różne klasy aktywów, sektory rynku czy regiony geograficzne. Celem takiego działania jest zabezpieczenie zgromadzonego kapitału na wypadek wystąpienia niespodziewanych zdarzeń, np. kryzysów ekonomicznych, wojen, lokalnych zawirowań politycznych czy też problemów finansowych pojedynczych spółek.

Podstawą dobrej strategii dywersyfikacji jest dobieranie do portfela inwestycyjnego aktywów słabo ze sobą skorelowanych, czyli takich, które zachowują się w odmienny sposób w podobnych warunkach rynkowych. W ten sposób, gdy jedna klasa aktywów traci na wartości, inna może zyskać, łagodząc ogólny spadek wartości portfela. Nisko skorelowane ze sobą są przykładowo akcje i obligacje, dlatego też aktywy te pojawiają się w niemal każdym zdywersyfikowanym portfelu inwestycyjnym.

Podział kapitału na różne klasy aktywów i mniej lub bardziej ryzykowne instrumenty finansowe to jedno. Ryzyko inwestycyjne redukować pozwala również dywersyfikacja geograficzna. Inwestowanie w aktywa z różnych krajów i regionów (np. lokaty w zagranicznych bankach) umożliwia minimalizację wahań w portfelu związanych z lokalnymi wydarzeniami gospodarczymi czy politycznymi.

Podobne korzyści niesie za sobą sektorowa dywersyfikacja inwestycji. Zamiast inwestować wszystkie pieniądze w akcje pojedynczych spółek reprezentujących tę samą branżę (np. bankowość), warto rozważyć podział środków i zainwestowanie w różne sektory.

Znając cel i istotność dywersyfikacji, warto zastanowić się, jakie różnorodne klasy aktywów można wykorzystać do budowy portfela inwestycyjnego. Opcji jest naprawdę wiele, a ich wybór zawsze powinien być kwestią indywidualną – zależną od sytuacji finansowej, posiadanej wiedzy, doświadczenia inwestycyjnego, a także apetytu na ryzyko.

Wielu inwestorów – zwłaszcza początkujących – preferuje model zachowawczy. Wybierają oni bezpieczne formy inwestowania, stałe oprocentowanie i z zasady odrzucają wszystkie ryzykowne aktywa. Wprawdzie potencjalne zyski z takich zachowawczych portfeli nie będą przesadnie wysokie, ale niski poziom ryzyka zapewnia inwestorom spokój ducha. Do dywersyfikacji portfela wykorzystują oni następujące aktywa:

• konta oszczędnościowe,
• lokaty bankowe,
• fundusze pieniężne,
• fundusze ETF (ang. Exchange Traded Funds),
• obligacje skarbowe,
• złoto inwestycyjne.

Po przeciwległej stronie znajdują się inwestorzy, którym ryzyko inwestycji niestraszne. Inwestują oni zarówno w krótkim, jak i dłuższym okresie, a przy budowie i dywersyfikacji portfela stawiają przede wszystkim na inwestycje z potencjalne wysoką stopą zwrotu. Co ważne, dopuszczają oni ryzyko straty – w tym również możliwość utraty znacznej części lub nawet całości zainwestowanego kapitału. Do dywersyfikacji portfela inwestycyjnego o podwyższonym ryzyku wykorzystuje się różne produkty finansowe i aktywa:

• obligacje korporacyjne,
• akcje,
• metale szlachetne,
• nieruchomości,
• przedmioty kolekcjonerskie,
• kontrakty terminowe,
• instrumenty pochodne,
• opcje,
• inne aktywa.

Dywersyfikacja w kontekście oszczędności gotówkowych to nic innego jak działanie, polegające na ulokowaniu posiadanego kapitału w różnych produktach finansowych, by zminimalizować w ten sposób ryzyko i jednocześnie zwiększyć potencjał zysków.

Choć gotówka kojarzy się z przechowywaniem pieniędzy w banku i produktami takimi jak lokata czy konto oszczędnościowe, dywersyfikacja ryzyka w tym przypadku może obejmować również inne instrumenty finansowe, zapewniające większą elastyczność, a także płynność i wysoki poziom bezpieczeństwa (np. różne rodzaje obligacji, fundusze pieniężne czy ETF-y).

Myśląc o dywersyfikacji oszczędności gotówkowych, należy rozważyć również wyjście poza granice kraju. Dobrym pomysłem może być założenie lokaty w zagranicznym banku, by w ten sposób uniezależnić się od systemu finansowego jednego kraju. To również szansa na wyższe odsetki w sytuacji, gdy warunki rynkowe w kraju nie będą zbyt sprzyjające.

Dywersyfikując zgromadzone środki, pamiętaj o kilku podstawowych zasadach lokowania oszczędności:

1. Nie wrzucaj wszystkiego do jednego koszyka – rozważ różne typy kont oszczędnościowych, lokat bankowych, funduszy inwestycyjnych i obligacji.
2. Lokuj środki w różnych instytucjach finansowych – upewnij się, że Twoje pieniądze są rozdzielone pomiędzy różne banki, w tym krajowe i zagraniczne.
3. Wybieraj różne terminy zapadalności – rozważ różne terminy zapadalności, co pozwoli na elastyczność w dostępie do środków i możliwość reinwestycji.
4. Monitoruj i dostosowuj strategię – sytuacja rynkowa, inflacja, a także osobiste cele i potrzeby mogą się zmieniać w czasie, co może wymagać dostosowania Twojej strategii.
5. Inwestuj tylko w to, co dobrze rozumiesz – zainwestuj czas w edukację finansową, aby móc ocenić ryzyko i potencjalne zyski związane z różnymi produktami finansowymi.

Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego to strategia, której nie powinno się ignorować, ponieważ jest to po prostu nieopłacalne. Rozłożenie kapitału na mniejsze części i różne klasy aktywów, np. akcje, obligacje, nieruchomości czy metale szlachetne, minimalizuje ryzyko utraty całego majątku w przypadku błędnej decyzji lub zawirowań na rynku. Zróżnicowanie inwestycji zwiększa stabilność portfela, chroni przed nagłymi spadkami wartości w wyniku niesprzyjających warunków rynkowych, a także umożliwia uzyskanie ponadprzeciętnych zysków.

Inwestując tylko w jedną klasę aktywów lub podejmując zbyt śmiałe decyzje na rynku akcji, można przy pierwszych większych stratach skutecznie zniechęcić się do inwestowania.

Zdywersyfikowany portfel inwestycyjny absolutnie nie jest gwarancją sukcesu. Nie sprawia również, że ryzyko związane z inwestycją w magiczny sposób znika. Przemyślana dywersyfikacja portfela może jednak ułatwić właściwe zabezpieczenie kapitału i pomóc w uzyskaniu ponadprzeciętnych zysków.

Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego to po prostu mniej lub bardziej skuteczny mechanizm zabezpieczający. Rozprasza inwestycje tak, aby nie narażać inwestora na duże straty wynikające z pojedynczych decyzji inwestycyjnych. Nawet jeśli jedna część portfela osiąga słabe wyniki, inne mogą straty te zrekompensować.

Myli się jednak ten, kto uważa, że raz wdrożona strategia ochrony oszczędności zwalnia z obowiązku jej regularnego rewidowania. Należy stale monitorować i dostosowywać inwestycje do zmieniających się warunków rynkowych.