Fintech – co to jest i jak ułatwia życie?

Strona główna > Poradnik oszczędzania > Fintech – co to jest i jak ułatwia życie?

Rewolucja cyfrowa odmieniła niemal każdy aspekt naszego życia, w tym między innymi sektor finansowy. To, co kiedyś wydawało się domeną banków i tradycyjnych instytucji, dziś staje się dostępne na wyciągnięcie ręki, za pomocą smartfona. Fintechy to nie tylko wygoda, ale przede wszystkim realne ułatwienie w codziennym zarządzaniu finansami. Czym charakteryzują się fintechy? Jakiej rewolucji dokonały w usługach płatniczych, inwestowaniu i zarządzaniu domowym budżetem?

Fintech to skrót od ang. financial technology, co tłumaczy się jako technologie finansowe. Przez pojęcie to należy rozumieć innowacyjne rozwiązania technologiczne w branży finansowej, które mają na celu unowocześnienie i ułatwienie dostępu do najróżniejszych usług finansowych. Fintechy wykorzystują nowoczesne technologie, w tym sztuczną inteligencję, by oferować usługi finansowe w sposób prostszy, szybszy i bardziej efektywny.

Fintechy oferują szeroki zakres usług, w tym płatności mobilne, pożyczki online, zarządzanie finansami osobistymi, produkty oszczędnościowe, inwestycje i wiele innych. Działają w różnych sektorach, takich jak bankowość, ubezpieczenia czy rynki kapitałowe.

• Innowacyjność – fintechy wykorzystują nowe technologie, aby tworzyć innowacyjne usługi finansowe. Często odpowiadają na luki w ofercie tradycyjnych instytucji finansowych, modernizując infrastrukturę i dostosowując się do potrzeb klientów.
• Dostępność i wygoda – podstawową zaletą fintechów jest otwartość i szeroka dostępność. Dzięki mobilnej bankowości całość usług bankowych została przeniesiona na ekrany smartfonów, umożliwiając płatności, przelewy i inne operacje za pomocą zaledwie kilku kliknięć. Dzięki nim z wirtualnych usług finansowych można korzystać z dowolnego miejsca na świecie, przez 24 godziny na dobę.
• Szybkość – sektor fintechowy sprawił, że korzystanie z wielu produktów i usług finansowych stało się znacznie prostsze i szybsze. Innowacyjne technologie pozwoliły na automatyzację wielu procesów, w tym kredytowych, dzięki czemu dostęp do niemal natychmiastowego finansowania jest dziś łatwiejszy niż kiedykolwiek wcześniej.
• Elastyczność – fintechy zazwyczaj szybciej i lepiej odpowiadają na zmieniające się potrzeby klientów. Wprowadzenie nowych produktów finansowych odbywa się mniejszym kosztem, co sprawia, że usługi stają się bardziej konkurencyjne.
• Niskie koszty – wiele fintechów oferuje możliwość realizowania transakcji bez dodatkowych kosztów manipulacyjnych lub przynajmniej niższych niż w tradycyjnych bankach czy instytucjach finansowych. Jest to szczególnie istotne przy przelewach zagranicznych czy transakcjach walutowych, które w tradycyjnej bankowości bywają dość kosztowne.

Historia branży fintech sięga połowy XX wieku, kiedy to pojawiły się pierwsze karty płatnicze i bankomaty. Rozwój internetu i upowszechnienie smartfonów dały impuls do powstania firm oferujących usługi finansowe online. Pierwsza generacja, określana jako fintech 1.0, przypadła właśnie na początek lat dwutysięcznych, kiedy to Internet zaczął odgrywać istotniejszą rolę w naszym codziennym życiu.

Kolejnym dużym impulsem do rozwoju sektora fintech był okres kryzysu finansowego z lat 2007-2009. Upadek Lehman Brothers w 2008 roku zachwiał zaufaniem do tradycyjnych instytucji finansowych, co otworzyło drogę dla rozwoju podmiotów niebankowych, silnie związanych z technologią. Wielu specjalistów z sektora finansowego postanowiło wówczas wykorzystać swoje doświadczenie do tworzenia innowacyjnych rozwiązań i świadczenia usług finansowych na zupełnie nowych zasadach. Przewaga technologiczna nad tradycyjnymi bankami, a także napływający od inwestorów kapitał pozwoliły na opracowywanie wielu nowatorskich usług i zmianę układu sił na rynku finansowym.

Na przestrzeni lat polski fintech przeszedł znaczącą ewolucję. Jego początki sięgają lat 80. XX wieku, kiedy to rozpoczęła się komputeryzacja w bankach i na rynkach finansowych. Dynamiczny rozwój firm fintechowych jest silnie związany z upowszechnieniem się Internetu, a prawdziwa rewolucja rozpoczęła się wraz z masowym korzystaniem przez Polaków ze smartfonów.

Na wczesnym etapie rozwoju bankowości elektronicznej firmy wprowadzały innowacyjne produkty płatnicze, takie jak przelewy natychmiastowe, transakcje pay-by-link i portfele elektroniczne. Stworzyły tym samym przestrzeń do generowania nowych dochodów dla banków, co uzasadniało dalsze inwestycje w rozwój bankowości elektronicznej. W okresie kryzysu nastąpił dynamiczny rozwój płatności mobilnych, a także platform online oferujących pożyczki P2P czy umożliwiających handel kryptowalutami.

Kilka lat później zadebiutował polski standard płatności – BLIK, który niewątpliwie jest jednym z największych sukcesów polskiego fintechu. BLIK to system płatności mobilnych, który umożliwia płacenie za zakupy w internecie i w sklepach stacjonarnych, wypłacanie gotówki z bankomatów oraz realizowanie przelewów na telefon.

Kolejnym katalizatorem rozwoju rynku był COVID-19. Pandemia przyspieszyła rozwój cyfrowych usług finansowych, przekonując do nich nawet sceptyków. W tym czasie na polskim rynku powstało wiele firm fintechowych, dzięki czemu dziś Polska jest jednym z liderów fintechu w Europie.

Fintechy rewolucjonizują rynek usług finansowych, stawiając klienta w centrum uwagi i oferując innowacyjne rozwiązania oparte na technologii. Firmy te dążą do maksymalnego uproszczenia i automatyzacji procesów, tak aby korzystanie z usług finansowych było intuicyjne i dostępne w każdym momencie z poziomu smartfona.

Dzięki technologii i aplikacjom mobilnym fintechy zapewniają klientom możliwość zarządzania swoimi finansami z każdego miejsca na świecie. Umożliwiają natychmiastowe płatności online, monitorowanie transakcji i zarządzanie budżetem, szybkie zaciąganie kredytów, natychmiastową wymianę walut, odroczone płatności czy dostęp do wielu instrumentów finansowych, które często nie są dostępne dla klientów tradycyjnych banków.

Doskonałym przykładem fintechu, który demokratyzuje dostęp niedostępnych instrumentów finansowych, jest Raisin, który umożliwia Polakom lokowanie nadwyżek finansowych w lokatach terminowych lub elastycznych produktach oszczędnościowych w zagranicznych bankach.

Dużym atutem fintechów jest szeroka możliwość personalizacji oferty. Algorytmy pozwalają na dostosowanie produktów i usług do indywidualnych potrzeb i oczekiwań klientów, co bezpośrednio przekłada się na wyższą satysfakcję i lojalność. Oferują także narzędzia do wygodnego zarządzania finansami osobistymi, skutecznego oszczędzania, pomnażania kapitału, a także łatwiejszy dostęp do alternatywnych form pozyskiwania kapitału, takich jak mikropożyczki czy platformy crowdfundingowe.

Fintechy zwiększają konkurencję w sektorze finansowym, zmuszając tradycyjne instytucje finansowe do innowacji i obniżania kosztów, a jednocześnie same rywalizują ze sobą, oferując coraz lepsze i bardziej wyspecjalizowane usługi. Konkurują z bankami coraz śmielej i w coraz większej liczbie obszarów, oferując innowacyjne rozwiązania. Dzięki wykorzystaniu na szeroką skalę nowoczesnych technologii fintechy zmuszają banki do adaptacji, cyfryzacji i optymalizacji procesów. O tym, jak silną bywają konkurencją, świadczy fakt, że coraz więcej banków decyduje się na współpracę z takimi podmiotami lub ich przejęcie – w celu pozyskania technologii i know-how.

Dzięki innowacyjnym technologiom i modelom biznesowym fintechy często oferują usługi finansowe w atrakcyjnych cenach, co zmusza tradycyjne instytucje do obniżania swoich marż, aby utrzymać klientów i konkurencyjność.

Jakich zmian można się spodziewać w przyszłości?

Branża fintech zmierza w kierunku jeszcze większej integracji usług finansowych z codziennym życiem, czego przykładem jest rosnąca popularność embedded finance, czyli „wbudowanych finansów”, gdzie rozwiązania finansowe są integrowane z aplikacjami i systemami operacyjnymi firm spoza branży finansowej. Można spodziewać się również dalszego rozwoju neobanków, czyli banków działających wyłącznie online, oferujących mobilne usługi finansowe. Co więcej, zakłada się, że sztuczna inteligencja i automatyzacja będą odgrywać coraz większą rolę w analizie danych, zarządzaniu ryzykiem i obsłudze klienta.

W centrum zainteresowań fintechów pozostaje również kwestia cyberbezpieczeństwa i ochrony danych. Tokenizacja, czyli zastępowanie kart płatniczych wirtualnymi tokenami, ma szansę zmniejszyć ryzyko wycieku danych i oszustw.