Lokata odnawialna czy nieodnawialna – którą opcję wybrać?

Strona główna > Poradnik oszczędzania > Lokata odnawialna czy nieodnawialna?

Lokaty terminowe należą do najbezpieczniejszych sposobów gromadzenia oszczędności. Pozwalają zarabiać dzięki zyskom w postaci odsetek. Można zakładać w bankach zarówno lokaty odnawialne, jak i nieodnawialne. Sprawdźmy, czym się one cechują, a także jakie występują między nimi różnice i podobieństwa.

Lokata odnawialna to rodzaj depozytu bankowego, który cyklicznie przedłuża się po upływie terminu ustalonego w umowie – najczęściej na te same okresy.

Założenie lokaty bankowej odnawialnej jest możliwe w oddziale banku, podczas rozmowy telefonicznej z konsultantem, a także w aplikacji mobilnej lub poprzez bankowość internetową. Banki zwykle oferują razem z lokatą konto osobiste, lecz można także zakładać takie depozyty bez konieczności otwierania rachunku ROR. Oszczędzający wpłaca środki na automatycznie wygenerowany numer konta lokaty.

Najczęściej klient zaznacza we wniosku o zawarcie lokaty odpowiednie pole, które wskazuje na odnawialność lokaty. Czasami opcja ta jest już domyślnie wskazana w formularzu – należy ją wtedy odznaczyć w razie chęci wyboru lokaty nieodnawialnej. W niektórych bankach klienci podejmują decyzję o rodzaju lokaty (odnawialna lub nieodnawialna) dopiero po uruchomieniu depozytu i zalogowaniu się do systemu bankowości online. W Raisin klient ma w większości przypadków wybór wyłączenia automatycznego odnowienia lokaty na kilka dni przed terminem zapadalności.

Pora teraz wyjaśnić, co to jest lokata nieodnawialna. Taki depozyt, w przeciwieństwie do lokaty odnawialnej, nie przedłuża się automatycznie po wyznaczonym terminie zapadalności. Bank rozwiązuje wtedy umowę i zamyka rachunek lokaty. Następnie przelewa kapitał wraz z naliczonymi odsetkami na konto osobiste klienta – w tym samym lub innym banku, w zależności od wcześniejszych ustaleń.

Po zakończeniu oszczędzania na lokacie nieodnawialnej oszczędzający może zdecydować, co zrobić ze swoimi pieniędzmi – może założyć kolejny depozyt na korzystniejszych warunkach (np. nową lokatę czy konto oszczędnościowe) lub zainwestować w bardziej ryzykowne instrumenty finansowe, w tym akcje, obligacje, ETF-y czy fundusze inwestycyjne.

Lokata odnawialna i nieodnawialna mają wiele wspólnych cech. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich.

Wpłacone pieniądze na lokatę w danym banku są bezpieczne dzięki temu, że chroni je unijny system gwarantowania depozytów – w Polsce tę funkcję pełni Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Klient nie musi obawiać się utraty swojego kapitału, jeśli wpłaci do jednego banku nie więcej niż 100 tys. euro lub równowartość tej kwoty w lokalnej walucie (np. złotówkach). Odzyska wtedy 100% wpłaconych środków nawet wtedy, gdy bank ogłosi upadłość. Jeśli wpłaci więcej pieniędzy do jednego banku, będzie mógł domagać się zwrotu środków do wysokości limitu 100 tys. euro.

Zarówno lokaty odnawialne, jak i nieodnawialne można zawrzeć na określony czas, który jest ściśle określony w umowie z bankiem. Istnieją lokaty krótkoterminowe (np. 1-miesięczna lub 3-miesięczna), średnioterminowe (np. 6-miesięczna i roczna) oraz długoterminowe (np. 2-letnia czy 3-letnia).

Należy pamiętać, że po otwarciu depozytu nie ma możliwości dopłacania nowych środków. Jeśli klient dysponuje większym kapitałem, może założyć kolejną lokatę – w tym samym lub innym banku. Możliwość wielokrotnego powiększania depozytu o nowe środki zapewnia rachunek oszczędnościowy.

Zakładając lokatę, można wpłacić środki w kwocie, która nie przekracza ustalonego przez bank limitu – zwykle od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Obowiązuje także minimalna kwota wpłaty. Najczęściej wynosi ona 100 zł, lecz w Raisin dostępne są lokaty terminowe już od 1 zł.

Zarówno lokaty nieodnawialne, jak i odnawialne wymagają uwzględnienia podatku od zysków kapitałowych dla osób fizycznych. Należny podatek Belki (19%) zmniejsza zysk osoby oszczędzającej. Bank automatycznie odejmuje wyliczoną kwotę z konta i przekazuje do urzędu skarbowego. Klient nie musi więc samodzielnie rozliczać tego podatku ani wykazywać go w rocznej deklaracji PIT.

W zdecydowanej większości przypadków banki oferują oprocentowanie stałe lokat. Oznacza to, że wysokość odsetek pozostanie do końca ustalonego okresu umowy na tym samym poziomie w skali roku – nawet jeśli Rada Polityki Pieniężnej NBP obniży lub podniesie referencyjne stopy procentowe.

Stały procent odsetek oznacza, że klient może obliczyć zysk z lokaty już przed jej założeniem. Oprocentowanie zmienne lokat należy do rzadkości – znacznie częściej dotyczy kont oszczędnościowych.

Oszczędzająca osoba może zakończyć lokatę odnawialną oraz nieodnawialną w dowolnym momencie bez dodatkowych warunków – wystarczy złożyć odpowiednią dyspozycję w systemie bankowości internetowej, telefonicznie lub w oddziale banku.

W razie wcześniejszego zerwania lokaty przepada jednak najczęściej całość odsetek (rzadziej ich ustalona w umowie część). Deponując pieniądze, warto więc zastanowić się, czy nie będą one pilnie potrzebne przed terminem zapadalności lokaty.

Lokata odnawialna jest przede wszystkim wygodniejszym rozwiązaniem niż nieodnawialna. Klient nie musi podejmować żadnych dodatkowych działań po zakończeniu okresu umownego, ponieważ w dalszym ciągu pieniądze pracują na oprocentowanym depozycie. Nie trzeba więc samodzielnie kontrolować czasu pozostałego do zakończenia lokaty ani po okresie zapadalności porównywać aktualnej oferty lokat w różnych bankach.

Kolejna różnica może dotyczyć zasad kapitalizacji odsetek. Lokata nieodnawialna zwykle zakłada ich jednorazowe naliczenie po upływie okresu wskazanego w umowie. W przypadku lokaty odnawialnej możliwe są natomiast dwa warianty – kilkukrotne naliczenie/wypłata odsetek po każdym odnowieniu lokaty lub jednorazowo na koniec oszczędzania.

Jeśli umowa zakłada kapitalizację odsetek po upływie każdego okresu obowiązywania lokaty, wtedy bank wypłaca je na konto osobiste klienta lub dopisuje do kwoty wpłaconego kapitału. Dzięki temu wartość odnowionej lokaty może być wyższa niż początkowy depozyt. Następuje efekt kuli śnieżnej (procentu składanego), co pozwala zwiększyć swój zysk.

Jeśli klient zerwie przed terminem lokatę nieodnawialną, wtedy zazwyczaj utraci wszystkie wypracowane odsetki. Nieco inaczej jest w przypadku lokaty odnawialnej, gdy zakończenie oszczędzania nastąpi dopiero po pierwszym jej przedłużeniu. Oszczędzający straci wtedy jedynie odsetki naliczone za nowy okres, natomiast za poprzedni zachowa.

Założenie lokaty odnawialnej warto rozważyć zwłaszcza w następujących przypadkach:

• brak czasu na aktywne poszukiwanie i porównywanie ofert bankowych,
• skłonność do zapominania o przedłużaniu lokat – klient unika wtedy ryzyka przechowywania środków na nieoprocentowanym depozycie bankowym.

Lokata nieodnawialna może być natomiast korzystniejszym rozwiązaniem dla osób, które:

• chcą mieć wpływ na wysokość oprocentowania po upływie ustalonego okresu trwania lokaty,
• mają odpowiednią wiedzę i czas, aby porównywać różne oferty lokat w bankach.

Znaczna część lokat w Raisin cechuje się większą elastycznością pod tym względem. Klienci mogą bowiem decydować z poziomu bankowości internetowej czy chcą wyłączyć automatyczne odnowienie lokaty lub ponownie je uaktywnić w przypadku zmiany zdania.