Oszczędzanie na mieszkanie, czyli jak odłożyć pieniądze na własne lokum?

Mieszkanie jest podstawową potrzebą każdego człowieka. Niestety ceny nieruchomości na rynku pierwotnym oraz wtórnym systematycznie rosną, dlatego niewiele osób może kupić własne lokum za gotówkę. Jedną z możliwości staje się wtedy skorzystanie z kredytu hipotecznego, który wymaga jednak wysokiej zdolności kredytowej oraz minimum 20% wkładu własnego. Najczęściej trzeba odłożyć co najmniej kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Bez względu na to, czy interesuje nas kupno lokalu mieszkalnego za gotówkę, czy na kredyt hipoteczny, niezbędne może okazać się oszczędzanie na mieszkanie. Sprawdźmy, jak odkładać pieniądze, aby uzbierać odpowiednią sumę.

Aby zgromadzić kapitał i spełnić marzenie o własnych czterech kątach, warto w pierwszej kolejności przeanalizować swoje domowe finanse i zacząć prowadzić budżet domowy. Należy w tym celu wyliczyć miesięczne przychody oraz wydatki swojej rodziny. Poszczególne koszty trzeba następnie podzielić na różne kategorie (np. „jedzenie”, „leki”, „rachunki”, „przyjemności”, „prezenty” itp.) oraz przypisać im określone wartości kwotowe.

Budżet domowy pomaga zarządzać finansami gospodarstwa domowego. Pozwala planować i kontrolować swoje wydatki, a także wykrywać te obszary, w których można szukać oszczędności na zakup mieszkania czy dodatkowy cel.

Przeczytaj nasz artykuł i poznaj niezawodne metody na planowanie budżetu domowego.

Kupno mieszkania wymaga starannego zaplanowania strategii oszczędzania pieniędzy. Ważne jest, aby w miarę możliwości obniżyć swoje koszty utrzymania poprzez ograniczenie zbędnych wydatków. Jak oszczędzać na mieszkanie? Warto m.in.:

• zrezygnować z niewykorzystywanych usług abonamentowych i płatnych subskrypcji,
• zamknąć płatne konta w bankach,
• zmienić pakiet telefoniczny czy telewizyjny na tańszy,
• czytać książki i czasopisma w bibliotece, zamiast je kupować,
• nadpłacać lub skonsolidować kredyty konsumpcyjne,
• ograniczyć jedzenie na mieście – można sporo zaoszczędzić dzięki przygotowywaniu posiłków w domu,
• rzadziej jeździć samochodem, a częściej rowerem lub komunikacją publiczną,
• wynajmować tańsze mieszkanie (np. na przedmieściach) lub zamieszkać przez jakiś czas z rodzicami.

Aby odłożyć pieniądze na własne mieszkanie, warto też korzystać z darmowych form nauki i rozrywki – np. zajęć organizowanych przez miejskie domy kultury, seansów kina plenerowego lub koncertów z okazji dni miast, majówek czy juwenaliów. Bezpłatne są także aktywności sportowe na świeżym powietrzu, w tym jazda na rowerze, bieganie czy gry zespołowe. Ulgą dla domowego budżetu mogą okazać się również własnoręcznie robione prezenty, np. rękodzieło czy domowe przetwory.

Sporo środków na zakup nieruchomości można także zaoszczędzić dzięki odpowiedniemu planowaniu zakupów. Warto zawczasu przygotować ich listę, korzystać z promocji czy wyprzedaży. Dobrym pomysłem jest również kupowanie lokalnych produktów sezonowych czy robienie większych zakupów, aby uzyskać rabaty czy uniknąć kosztów wysyłki w razie zamówienia w sklepie internetowym.

Spore oszczędności na kupno lokalu mieszkalnego zapewni też zmiana codziennych przyzwyczajeń związanych z używaniem wody i prądu. Przykładowymi rozwiązaniami są m.in.:

• wymiana źródła światła na LED,
• gaszenie światła po opuszczeniu pomieszczeń,
• wyłączanie urządzeń z gniazda, aby nie pozostawiać ich w trybie czuwania,
• krótkie prysznice zamiast długich kąpieli w wannie,
• zbieranie wody deszczowej, aby używać jej do nawadniania roślin,
• zmiana taryfy prądu i korzystanie z energochłonnych urządzeń w godzinach pozaszczytowych.

Oszczędzanie na mieszkanie może znacznie utrudnić wysoki czynsz za wynajem. Sposobem na oszczędności mogą być SIM-y, czyli Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe. Są to spółki, które budują mieszkania dofinansowane z rządowego funduszu mieszkaniowego. Stawki czynszu w takich lokalach mieszkalnych są nawet o połowę niższe w porównaniu do oferty na komercyjnym rynku nieruchomości. Umowa zawarta z SIM może zakładać dojście do własności mieszkania po upływie określonej liczby lat.

Z rodzinnego kredytu mieszkaniowego mogą skorzystać osoby zainteresowane zakupem nieruchomości, które mają odpowiednio wysoką zdolność kredytową lub brakuje im środków na minimalny wkład własny do kredytu hipotecznego. Dzięki gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego udział własny może wynieść nawet 0%.

Wsparcie dotyczy kredytów hipotecznych z okresem spłaty minimum 15 lat, a maksymalna kwota wkładu własnego to 200 tys. zł. Rodzinny kredyt mieszkaniowy można przeznaczyć na zakup pierwszego mieszkania lub domu jednorodzinnego (w tym jego wykończenie), a także zakup działki pod budowę domu.

Dodatkową częścią programu jest jednorodzinna spłata części kapitału dla kredytobiorców, którym w czasie spłaty kredytu urodzi się drugie, trzecie lub kolejne dziecko. Można otrzymać 20 tys. zł po urodzeniu pierwszego dziecka oraz 60 tys. zł w przypadku powiększenia rodziny o kolejne dziecko.

Zakup lub budowa nieruchomości wymaga tak dużego wydatku, że nie zawsze wystarczy samo oszczędzanie pieniędzy – zwłaszcza w przypadku niskich zarobków. Często trzeba dodatkowo zwiększyć swoje dochody, aby szybciej zgromadzić potrzebny kapitał.

Jak zarobić na dom lub mieszkanie? Warto m.in.:

• otworzyć własny biznes i łączyć go z pracą etatową,
• podjąć dodatkowe zatrudnienie,
• poprosić szefa o podwyżkę,
• podnieść swoje kwalifikacje i poszukać lepiej płatnej pracy,
• sprzedawać używane przedmioty – np. książki, ubrania, meble itp.

Aby oszczędzanie na mieszkanie było skuteczne, nie warto trzymać pieniędzy w przysłowiowej skarpecie. Warto wybrać taki sposób ich odkładania, aby w jak największym stopniu ochronić kapitał przed inflacją, a zarazem zminimalizować ryzyko jego utraty.

Oszczędnościowe Konto Mieszkaniowe należy do rozwiązań w ramach programu Pierwsze Mieszkanie finansowanego z budżetu państwa. Jest to rachunek depozytowy, który można założyć w jednym z banków, które podpisały umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego – ich listę znajdziemy na stronie internetowej BGK.

Konto jest objęte oprocentowaniem zmiennym – na poziomie nie mniejszym niż 75% aktualnej stopy procentowej rachunków oszczędnościowych z oferty danego banku lub 50% wskaźnika WIRON (jeśli nie oferuje takich kont).

Założyć Konto Mieszkaniowe mogą osoby, które spełniają następujące warunki programu:

• znajdują się w przedziale wiekowym od 13 do 45 lat,
• nie miały dotychczas własnego mieszkania, domu jednorodzinnego ani spółdzielczego prawa do lokalu,
• posiadają jeden lokal mieszkalny i zamieszkują go wspólnie z co najmniej dwójką swoich lub przysposobionych dzieci (mieszkanie może mieć powierzchnię maksymalnie 90 m2 w przypadku czwórki dzieci, 75 m2 trójki dzieci, a 50 m2 dwójki dzieci),
• mają prawa własności lokalu mieszkalnego, które odziedziczyły po otwarciu Konta Mieszkaniowego,
• przed dniem podpisania umowy o Konto Mieszkaniowe uzyskały prawo współwłasności (maksymalnie 50% udziału) do jednego domu jednorodzinnego lub mieszkania w drodze dziedziczenia,
• posiadają prawo do nieruchomości mieszkalnej, która została wyłączona z użytkowania z powodu katastrofy budowlanej, osunięcia ziemi, powodzi, wiatru lub działania innego żywiołu.

Uczestnicy programu odkładają na Koncie Mieszkaniowym środki na zakup lub budowę mieszkania albo domu. Może być to nieruchomość z rynku pierwotnego lub wtórnego.

Jeśli osoba oszczędzająca na cele mieszkaniowe spełni dodatkowe warunki, wtedy oprócz umownego oprocentowania otrzyma co roku Premię Mieszkaniową. Skarb Państwa wypłaca ją w kwocie równej rocznemu wskaźnikowi inflacji (maksymalnie 15%) lub zmianie wartości 1 m2 nieruchomości mieszkalnej (obowiązuje wariant korzystniejszy dla uczestnika programu). Podstawą wyliczenia są wyłącznie wpłaty na konto – bez naliczanych w kolejnych okresach odsetek i premii.

Premia Mieszkaniowa przysługuje po spełnieniu następujących warunków:

• okres oszczędzania na mieszkanie – od 3 lat do 10 lat,
• co najmniej 11 wpłat na Konto Mieszkaniowe w ciągu każdego roku oszczędzania,
• minimalna kwota każdej wpłaty – 500 zł
• maksymalna wartość depozytu – 2000 zł.

Wymagane jest także wydanie środków w ciągu 5 lat od ich wypłaty na jeden z poniższych celów:

• zakup lub budowa pierwszego mieszkania/domu jednorodzinnego,
• wkład mieszkaniowy we spółdzielniach mieszkaniowych,
• partycypacja w TBS lub SIM,
• nabycie prawa do nieruchomości gruntowej z zamiarem wybudowania na niej domu jednorodzinnego,
• pokrycie kosztów ustanowienia spółdzielczego prawa do lokalu lub inwestycji w ramach kooperatywy mieszkaniowej.

Oszczędzający otrzyma Premię Mieszkaniową dopiero po trzykrotnym jej naliczeniu – w pierwszym roku przysługuje ona przy założeniu, że okres oszczędzania wynosił co najmniej 9 miesięcy. Po spełnieniu wszystkich warunków odsetki na Koncie Mieszkaniowym są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki), który obowiązuje na zwykłym koncie oszczędnościowym. Prowadzenie takiego rachunku jest wolne od opłat, lecz bank nalicza prowizję 1% od kwoty wypłaconych środków.

Bankowe konto oszczędnościowe świetnie sprawdza się do regularnego oszczędzania na mieszkanie. Jego ważną zaletą jest duża elastyczność – klient może zasilać rachunek wielokrotnie dowolną kwotą pieniędzy i wypłacać pieniądze w wybranym przez siebie momencie. Obowiązuje zmienna stopa procentowa, w zależności od wskaźników referencyjnych. Warto więc szukać najlepiej w danym momencie oprocentowanych produktów oszczędnościowych i w razie potrzeby przelać środki do innego banku.

Jeśli oszczędzający zdecyduje się na wypłatę pieniędzy przed ustalonym terminem kapitalizacji, wtedy nie musi się obawiać utraty odsetek. Najczęściej jednak darmowy jest tylko jeden przelew wychodzący w ciągu miesiąca. Sporą zaletę rachunków oszczędnościowych stanowi okresowa kapitalizacja, która pozwala zwiększyć zyski dzięki efektowi kuli śnieżnej.

Niektóre banki oferują automatyczne plany oszczędzania. Nie trzeba wtedy pamiętać o wpłacaniu nowych depozytów – wystarczy ustalić wysokość i częstotliwość przelewów z konta osobistego.

Oszczędzanie na mieszkanie ułatwia także lokata terminowa. Jest to depozyt, który zakłada przechowywanie środków w banku przez ściśle określony czas np. 1 miesiąc, 3 miesiące, 6 miesięcy lub rok. Najczęściej minimalna kwota wpłaty wynosi 1000 zł, lecz lokaty w Raisin można założyć już od 1 zł. Klient nie może dopłacać nowych środków do początkowego depozytu.

Przez cały okres oszczędzania gromadzony kapitał jest objęty stałą stopą procentową – zwykle wyższą niż na koncie oszczędnościowym. Najczęściej obowiązuje jednorazowa kapitalizacja po zakończeniu wyznaczonego okresu trwania depozytu. Niektóre banki oferują lokaty odnawialne, które po wygaśnięciu automatycznie się przedłużają.

Lokata obowiązuje przez okres wskazany w umowie, a jej zerwanie przed czasem wiąże się z pewnymi konsekwencjami. W takim przypadku oszczędzający najczęściej traci całość wypracowanych odsetek. Jest to więc pewnego rodzaju zabezpieczenie, które może powstrzymać przed zbyt szybkim zakończeniem oszczędzania na mieszkanie czy inny cel.

Lokata, podobnie jak konto oszczędnościowe, należy do najbezpieczniejszych sposobów oszczędzania na mieszkanie. Takie bankowe depozyty w krajach UE są chronione dzięki systemowi gwarantowania depozytów (w Polsce Bankowy Fundusz Gwarancyjny) – do 100 tys. EUR lub równowartości tej kwoty w lokalnej walucie, np. złotówkach.

Źródła:

https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/konto-mieszkaniowe [dostęp 16.10.2024]

https://www.bgk.pl/osoby-prywatne/mieszkalnictwo/konto-mieszkaniowe/ [dostęp 16.10.2024]

https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/mieszkanie-bez-wkladu-wlasnego2 [dostęp 16.10.2024]

https://www.bgk.pl/osoby-prywatne/mieszkalnictwo/rodzinny-kredyt-mieszkaniowy/ [dostęp 16.10.2024]